اندیشه و ادراک چیزهای عجیب! - وبلاگ مقاله های تخصصی

به گزارش وبلاگ مقاله های تخصصی، خبرنگاران بسیاری از مردم به امور ماوراءالطبیعه مانند بشقاب های پرنده اعتقاد دارند. بعلاوه هستند کسانی هم که به قدرت های فراطبیعی مانند ارتباط با مردگان باور دارند. تئوری های توطئه نیز رواج بسیار دارند، مانند ایده هایی از این دست که حملات 11 سپتامبر کاری سی آی ای یا دیگر نهادهای داخلی آمریکا بود. البته بسیاری هم به درمان هایی مانند جوردرمانی (Homeopathy) معتقدند که به نظر می رسد اثربخشی آن برخلاف درک علمی ما از نحوه عملکرد واقعی دنیا است.

چنین باورهایی به طور گسترده در مقوله امور غریب قرار می گیرند. البته صرف این که چیزی عجیب بوده بدان معنای نیست که عاری از واقعیت باشد. آنگونه که علم دائم بهمان یادآور می گردد، واقعیت مقوله عجیبی است. مکانیک کوانتوم و سیاه چاله ها هم موضوعا عجیبی هستند. بنابراین گرچه بعضی مسائل ممکن است بسیار عجیب به نظر به نظر برسند، اما این دلیل کافی برای رد آن ها نیست.

تقریبا همه قبول دارند که وقتی صحبت از سیاه چاله های فضایی می گردد، دانشمندان تنها متخصصان در این زمینه هستند و تحقیقات علمی راه درستی برای معین وجود یا عدم وجود آن هاست. با این همه، زمانی که بحث ارواح، قدرت های روانی یا تئوری های توطئه مطرح می گردد، اغلب دیدگاه های متفاوتی داریم. تفاوت دیدگاه صرفا در معقول بودن چنین مسائلی وجود ندارد بلکه بعلاوه بر سر این بوده که چه چیزی ممکن است به عنوان ادله قوی له یا علیه آن ها مطرح شده و چه کسی صلاحیت اظهارنظر در این زمینه را داشته باشد.

برای مثال، جوردرمانی یا هومیوپاتی را در نظر بگیرید. آیا عاقلانه است که تنها بر گفته های دانشمندان تکیه کنیم؟ آیا نباید نباید حتی محض احتیاط هم که شده به ادعاهای کسانی که معتقدند جوردرمانی می تواند کارگر بیفتد اعتماد کنیم؟ بسیاری از دانشمندان درباره قابلیت های روانی شک دارند اما همچنان هم هزاران گزارش درباره افرادی وجود دارد که معتقدند از افرادی با قابلیت های ماورالطبیعه یاری گرفته اند، افرادی که تنها در صورتی می توانستند از زندگی آن ها مطلع باشند که نوعی موهبت خاص داشته باشند.

تا چه حد می توان به متخصصان علمی اعتماد کرد؟ آیا ممکن است جامعه علمی خود بخشی از توطئه ای برای پنهان کردن رازهای گوناگون باشد و اساسا چگونه می توان خط افتراقی میان داده های عینی و علمی و امور خرافه و ماورالطبیعه کشید؟

بسیاری از ما هنگام ارزیابی چنین مسائلی دچار مشکل می شویم. ما تصوراتی معین داریم درباره آنچه که به احتمال زیاد درست می پنداریم. اما زمانی که بحث معین دقیق دلیل منطقی بودن یا نبودن چنین باورهایی می رسد، حتی باهوش ترین و تحصیل نموده ترین ما نیز می تواند به مشکل بربخورد. برای مثال، بسیاری جن و پری را خرافه می دانند، اما آرتور کونان دویل، خالق شخصیت منطقی شرلوک هلمز، به وجود آن ها اعتقاد پایدار داشت و کتابی نیز نوشت که به نظرش شواهد کافی برای وجود آن ها را ارائه می کرد. بنابراین، زمانی که بحث باورهای عجیب و غریب مطرح می گردد، نکته مهم این است که از انکارهای بی مورد و متعصبانه خودداری کنیم. در عین حال باید حواس مان باشد و همچو احمق های زودباور رفتار نکنیم و تا جایی که ممکن است منطقی رفتار کنیم.

بیایید به موردی بپردازیم که می تواند به شکلی شگفت انگیز نظرات را تقسیم کند. در سال 1976، شش کارگر گزارش دادند که یک بشقاب پرنده در محل نیروگاهی هسته ای در نزدیکی شاهر آپکس در کارولینای شمالی دیده شده. در ادامه یکی از نگهبانان این مجموعه نیز از رؤیت شیئی عجیب گزارش داد. راس دنسون، افسر پلیس، برای تحقیق به محل رفت و چیزی به میزان نصف ماه را دید که از درختی آویزان بود. از سوی دیگر، پلیس شکایتی از مرکز کنترل ترافیک هوایی ردباره وجود شیئی ناشناس در رادار دریافت کرد.

شب بعد، یوفو دوباره ظاهر شد. معاون کلانتر از دیده شدن شیئی بزرگ و روشن اطلاع داد. یک افسر یاریی نیز گزارش داد که پنج شیئ نورانی سوزان دیده شده که میزان شان حدود 20 برابر هواپیماهای عادی است. قاضی شهرستان نیز از وجود شیئی مستطیلی شکل به میزان زمین فوتبال حرف زد که از قرار معلوم سوزان بود.

بالاخره توجه مطبوعات به این مسئله جلب شد. وبلاگ مقاله های تخصصی روزنامه استار برای تحقیق به آنجا رفتند. آن ها نیز بشقاب پرنده مذکور را دیدند. اما وقتی سعی کردند به آن نزدیک شوند متوجه شدند که هرچه بیشتر کوشش می نمایند به آن نزدیک شوند، شیئ مذکور دورتر می گردد. این گزارش، برگرفته از کتاب فیلیپ جی کلاس، بشقاب پرنده ها: مردم فریب خورده (1983)، و نمونه ای تأثیرگذار است: شاهدان عینی متعددی از جمله افسران پلیس، روزنامه نگاران و حتی یک قاضی در آن حضور دارند. شهادت آنها حتی با شواهدی ظاهرا مستدل پشتیبانی می گردد.

در میانه مسائلی از این دست، رعایت چند نکته بسیار لازم است:

1- منتظر مشاهده های نادرست غیرقابل شرح و تصادفات بزرگ باشید. گزارش ها درباره عوامل پنهانِ اسرارآمیر و خارق العاده، مانند شیاطین و ارواح، قابل انتظار است، حال چه این موجودات وجود خارجی داشته باشند و چه نه.

2- متوجه باشید که شواهد قوی و درست چه هستند. اگر شواهد ادعایی برای یک باور تنها در صورتی معنا پیدا کند که نفس وجودی آن باور اثبات گردد، نمی توان چندان اعتنایی به آن داشت.

3- ادعاهای بزرگ مستلزم شواهد بزرگ هستند. اگر ادعایی بزرگ مطرح باشد، برای باور معقول به آن نیازمند شواهد بسیار مهم تر و مستحکم تری هستید.

4- مراقب قصه ها و روایت های جورواجور باشید. این که برای مثال چندین تن با استفاده از راه های جایگزینی درمان شده اند که فردی مدعی ارتباط با دنیا ماورا بهشان توصیه نموده، نمی تواند ادله مناسبی برای اثبات این مدعا باشد.

5- هر نظریه ای، هرچقدر هم که بی معنا باشد، می تواند با شواهدی که ارائه می دهد جور دربیاید. بنابراین وقت تان را با گفتن این که سر و ته این داستان با یکدیگر جور درمی آید! تلف نکنید. این مسئله به معنای تایید شواهد ارائه شده نیست.

این مقاله ترجمه گزیده ای است از منبع زیر:

https://psyche.co/guides/how-to-think-about-what-is-and-what-isnt-weird-or-wacky